De vraag ‘wie ben ik’ is er eentje die iedereen zichzelf wel eens stelt. We willen ook allemaal ‘worden wie we zijn’, maar wat betekent dat? Hoe doe je dat? Ben je niet al gewoon wie je bent door er te zijn? De vraag ‘wie ben ik’ dringt zich volgens mij alleen maar op omdat we ergens de noodzaak voelen om onszelf te kunnen beschrijven en te verklaren. En die noodzaak is er alleen maar omdat er andere mensen zijn die ons willen snappen en aan wie wij onszelf (op ons best) willen laten zien.
De filosoof en schrijver Jean Jacques Rousseau (1712-1778) heeft zichzelf ooit als volgt beschreven: “Niets lijkt zo weinig op mijzelf als ik zelf, daarom zou het nutteloos zijn mij anders te willen definiëren dan door die unieke diversiteit [..]. De ene keer ben ik een gevoelloze wrede misantroop, dan weer raak ik in vervoering door alle maatschappelijke prikkels en door de gelukzaligheden van de liefde […]. Met één woord, een proteus, een kameleon [..].
Wat is de reden dat we onszelf en de ander dan zo graag standvastig zien? Heeft dat te maken met het feit dat we alleen kunnen controleren wat constant is en geen grip hebben op dat wat verandert? Een gevoel van controle is immers fijn, het geeft rust, de wereld werkt zoals jij graag wilt dat die werkt. Maar even eerlijk: hoe vaak werkt de wereld nou precies zoals jij wilt?
Stel nou dat je de proteus in jezelf accepteert en daarmee dus ook open staat voor de veranderlijkheid van jezelf en van de mensen om je heen. Zou je dan niet juist veel meer rust (controle zelfs) ervaren, dan wanneer je vastbesloten blijft vechten om dat ene deel van jezelf te vertegenwoordigen? Of wanneer je blijft zoeken naar het definitieve antwoord op de vraag “Wie ben ik?”.
